ಹಿಂದಿ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯ ಮೂಲ : ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲೇ ಇದೆಯೇ?

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 13ರ  *ಹಿಂದಿ ದಿವಸ್* ಹತ್ತಿರ ಬರುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷಿಕರ ಮೇಲೆ ಹಿಂದಿಯನ್ನು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಹಾಗೂ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಹೇರುತ್ತಾ ಬಂದಿರುವ ಗೃಹಮಂತ್ರಿ ಅಮಿತ್ ಶಾ ರನ್ನು, ಇದೇ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 9, 2024 ರಂದು ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬಗೆಗಿನ ಸಂಸದೀಯ ಸಮಿತಿಯು ಸರ್ವಸಮ್ಮತಿಯಿಂದ ತನ್ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷನನ್ನಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ನಂತರ ಅಮಿತ್ ಶಾ ಅವರು ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆಯನ್ನು 2047 ರೊಳಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ನೀಲನಕ್ಶೆಯನ್ನು ಮುಂದಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಯಾವ ರೀತಿ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರ ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ದಮನಕಾರಿ ಏಕಾಧಿಪತ್ಯದ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುತ್ತಾ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಸಹಕಾರಿ ಫ಼ೆಡರಲಿಸಂ ಬಗ್ಗೆ ಸೋಗಲಾಡಿ ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆಯೋ, ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲೇ ಅಮಿತ್ ಶಾ ಅವರೂ ಕೂಡ ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಮೈತ್ರಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತಾ ಇತರ ಭಾಷಿಕರೇ ಹಿಂದಿಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಅದನ್ನು ಸಾಧ್ಯಗೊಳಿಸಲು ಅವರು ಮುಂದಿಟ್ಟಿರುವ ರಾಜ್ ಮಾರ್ಗವಿದು : 2047ಕ್ಕೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಬಂದು 100 ವರ್ಶಗಳಾಗುವ ಹೊತ್ತಿಗಾದರೂ ಭಾರತದ ಆಡಳಿತವು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಯಿಂದಲೇ ಆಗಬೇಕು. ಪರಭಾಷೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಆಡಳಿತದಿಂದ ಹೊರಗಾಗಬೇಕು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸನ್ನದ್ಧಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಅದನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ವಿವಿಧ ಭಾಷೆಗಳಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಸಾವಿರಾರು ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದಗಳುಳ್ಳ ಹಲವಾರು ಸಂಪುಟಗಳ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಶಬ್ದಕೋಶವನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. 1963 ರಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ವಿಸ್ತರಣಾವಾದಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನೇ ಮುಂದಿಟ್ಟ ಕೆ.ಎಂ. ಮುನ್ಷಿ-ಐಯಂಗಾರ್ (ಇಬ್ಬರೂ ಹಿಂದೂತ್ವವಾದಿಗಳೇ) ವರದಿಯನ್ನು ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಎಂದು  ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮೋದಿ ಅವಧಿಯ ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕು, ರೈಲ್ವೆ, ಇನ್ನಿತ್ಯಾದಿ ಕಡೆ ಹೇರಿದ *ಹಿಂದಿ ಮಾತ್ರ* ನೀತಿಯನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷಾ ಸ್ನೇಹಿ ಹಿಂದಿ ನೀತಿಯೆಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿ ಅದನ್ನೇ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಜಾರಿ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮತ್ತು – ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ರಾಷ್ಯ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿ (ಎನ್‌ಇಪಿ) ಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ.

 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 9, 2024 ರಂದು ಹೊಸದಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ 30 ಸದಸ್ಯರ ಸಂಸದೀಯ ರಾಜ್ ಭಾಷಾ ಸಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ಸದಸ್ಯರೂ ಇದ್ದಾರೆ.  ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ 1963  ರಿಂದ ಮುನ್ಶಿ-ಐಯಂಗಾರ್ ಅವರ ಹಿಂದಿ ವಿಸ್ತರಣಾ ವರದಿಯನ್ನು 2014 ರ ತನಕ ಎಷ್ಟು ಕಾರ್ಯಸಾಧುವೋ ಅಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಪಕ್ಷಗಳು ಜಾರಿ ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಬಂದವು. ಏಕೆಂದರೆ ಹಿಂದಿಯನ್ನು ಏಕಮಾತ್ರ ಆಡಳಿತ ಭಾಷೆಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮಾತ್ರ ಹಲವಾರು ಭಿನ್ನ ಭಿನ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಗಳ ಸಂಗಮವಾಗಿರುವ ಈ ಭಾರತ ಉಪಖಂಡ ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಲು ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬ ಅತ್ಯಂತ ಅಪ್ರಜಾತಾಂತ್ರಿಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೇ  ಅಂದಿನ ಬಹುಪಾಲು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೂ ಆಗಿತ್ತು.

ಹೀಗೆ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆ ಎನ್ನುವುದು ಕೇವಲ ಭಾಷಾ ಹೇರಿಕೆಯಾಗಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಒಂದು ಅಪ್ರಜಾತಾಂತ್ರಿಕ ತಳಹದಿಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವ ಯೋಜನೆಯೂ ಆಗಿತ್ತು. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಹಿಂದಿ ಅನುಷ್ಟನಾವನ್ನು ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇಲಾಖೆಗೆ ನೀಡದೆ ಗೃಹ ಇಲಾಖೆಯ ಭಾಗವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಆದರೆ 1967 ರಲ್ಲಿ ಈ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವಿರುದ್ಧತಮಿಳುನಾಡು ಹಾಗೂ ಇತರ ದಕ್ಷಿಣ ರಾಜ್ಯಗಳ ಉಗ್ರ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿಗೆ ರಾಜಕೀಯ ನಷ್ಟವನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡಿದ ಕಾರಣ ಅದರ ಅನುಷ್ಠಾನದ ವೇಗ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು. ಆದರೆ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆಯು, ಹಿಂದೂತ್ವದ ಹೇರಿಕೆಯ ಮತ್ತು ಒಂದು ದೇಶ ಒಂದು ಭಾಷೆ, ಒಂದು ದೇಶ ಒಂದೇ ಮತ, ಒಂದೇ ಪಕ್ಷ ಒಂದೇ ನಾಯಕ ಇನ್ನಿತ್ಯಾದಿ ಹಿಂದೂತ್ವವಾದಿ ಫ಼್ಯಾಶಿಸ್ಟ್ ರಾಜಕೀಯದ ಜೊತೆಗೆ ಬೆಸಗೊಂಡಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾ ನಂತರದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬಲವಂತದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆ ಜಾರಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈಗ 2024 ರಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಹಿನ್ನೆಡೆಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಬಿಜೆಪಿ ತನ್ನ ಮಾತಿನ ವರಸೆಯನ್ನು ಇತರ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೈತ್ರಿಯೊಂದಿಗೆ ಹಿಂದಿಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವ ರೀತಿ ಬದಲಿಸಿಕೊಂಡಿದೆಯೇ ವಿನಾ ನೀತಿಯ ಹೂರಣ ಬದಲಾಗಿಲ್ಲ.

ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಬಹುತ್ವವು ಭಾರತೀಯತೆಗೆ ಅಡ್ಡಿ ತರಬಹುದೆಂಬ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನೇತೃತ್ವದ ಭಾರತ ರಾಷ್ಟ್ರವಾದಿಗಳ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆಗೂ , ಭಾರತವನ್ನು ಒಳಬೇಧವಿಲ್ಲದ ಏಕಸ್ವರೂಪಿ ಹಿಂದೂತ್ವ ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನಾಗಿಸಬೇಕೆಂಬ ಫ಼್ಯಾಶಿಸ್ಟರ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಗುಣಾತ್ಮಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಕಂಡು ಬರದು. ಏಕೆಂದರೆ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆಯ ಮೂಲವಿರುವುದು ಹಲವು ಭಾಶಾ ರಾಷ್ತ್ರೀಯತೆಗಳ ಅಸ್ಮಿತೆಯನ್ನು ಬಲವಂತದಿಂದ ಅಥವಾ ಯೋಜಿತವಾಗಿ ಅಳಿಸಿ ಹಾಕಿ ಬಲವಂತದ ಏಕಸ್ವರೂಪಿ ಹಿಂದಿ ಭಾಷಿಕ ಏಕ ಭಾರತವನ್ನು ಕಟ್ಟ ಬೇಕೆಂಬ  ರಾಷ್ಟ್ರ ನಿರ್ಮಾಣ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ. ಹೀಗಾಗಿ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆ ಕೇವಲ ಭಾಷಾ ಹೇರಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ ಅಲ್ಲವೇ ಅಲ್ಲ. ಅದರ ಮೂಲ ಭಾರತ ರಾಷ್ಟ್ರ ನಿರ್ಮಾಣ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲೂ ಇದೆ. ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲೂ ಇದೆ.

*ಹಿಂದಿಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಅಸ್ಮಿತೆ ಭಾರತದ ಐಕ್ಯತೆಗೆ  ಗಂಡಾಂತರವೇ?*

ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ರಾಜ ಮರ್ಯಾದೆಯನ್ನು ನೋಡಿ. ಹಿಂದಿಯೇತರ ಇತರ ಭಾರತೀಯ  ಭಾಶೆಯ ಬಗೆಗಿನ ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳು ಸಂಸ್ಕುತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೆ ರಾಜ್‌ಭಾಷಾ ಅರ್ಥಾತ್ ಹಿಂದಿ ಭಾಷಾ ಅನುಷ್ಠಾನದ ವಿಷಯವು ಮಾತ್ರ ಗೃಹ ಇಲಾಖೆಯು ಅರ್ಥಾತ್ ದೇಶದ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಇಲಾಖೆಯಡಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಈ ದೇಶದ ಸಂವಿಧಾನ ಒಂದು ದೇಶದ ಐಕ್ಯತೆ-  ಸಮಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆಯ ವಿಷಯವನ್ನಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿಯೇ ಹಿಂದಿಯೇತರ ಭಾಷಿಕರ ಆತಂಕ ಮತ್ತು ವಿರೋಧಗಳೂ ಕೂಡ ಭಾಷಿಕ ಸಂವಹನದ ವಿಷಯವಾಗದೆ ದೇಶದ ಭದ್ರತೆಗೆ ಆತಂಕ ತರುವ ವಿಷಯವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ. ಇದು  ನಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರ ನಿರ್ಮಣದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಪುರ್ವಗ್ರಹದ ಸಂಕೇತವೂ ಆಗಿದೆ. ಅಷ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ. ಈ ಹೇರಿಕೆ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವಗ್ರಹವನ್ನು  ನಮ್ಮ ಸಂವಿಧಾನದ 344ನೇ ವಿಧಿ ಸಂವಿಧಾನಬದ್ಧಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಹಿಂದಿಯೇತರ ಭಾಷಿಕರು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿಯೇ ದ್ವಿತೀಯ ದರ್ಜೆ ಭಾಷಿಕರಾಗಿ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ತಾರತಮ್ಯಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾಗುವಂತಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆಯೆನ್ನುವುದು ಕೇವಲ ಭಾಷಾ ಹೇರಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಲ್ಲ. ಅದು ನಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಘಟಕಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧದ ವಿಷಯವೂ ಆಗಿದೆ. ಅರ್ಥಾತ್ ಭಾರತ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ರಚನೆಯ ಸಮಸ್ಯೇ ಆಗಿದೆ.

ಭಾರತವು ತನ್ನ ವಿವಿಧ ಭಾಷಿಕ ಹಾಗೂ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಘಟಕಗಳ ನಡುವೆ ಸರಿಸಮದ ಹಾಗೂ ಪರಸ್ಪರ ಸಮ್ಮತಿಯಾಧಾರಿತ ಫ಼ೆಡರಲ್ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯೋ ಅಥವಾ ಶಾಸನ ಬಲದ ಮೂಲಕ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಏಕಕೇಂದ್ರ ಸ್ವರೂಪದ-ಯೂನಿಯನಿಸ್ಟಿಕ್- ರಚನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯೇ ಎನ್ನುವುದೇ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆ, ಕೇಂದ್ರದ ಏಕಾಧಿಪತ್ಯ, ಅಸಮತೋಲಿತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಇನ್ನಿತ್ಯಾದಿಗಳ ಹಿಂದಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆಯ ಮೂಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಮಾಡಿ ಯಾವ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ತಲುಪಿತು, ಸಂವಿಧಾನ ಕರ್ತರು ಅಂದು ವಿಧಿಸಿ ಕೊಟ್ಟ ಸಂವಿಧಾನದ ಕಲಮುಗಳು  ಏನು ಹೇಳುತ್ತವೆ  ಮತ್ತು75  ವರ್ಷಗಳ ನಮ್ಮ ಅನುಭವದಲ್ಲಿ ಆ ತೀರ್ಮಾನದ ಪರಿಣಾಮಗಳೇನಾಗಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈಗ ಪರಿಶೀಲನೆಗೆ ಒಡ್ಡಬೇಕಿದೆ. ಸಾರದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಒಕ್ಕೂಟವು ಫ಼ೆಡರಲ್ ಹೌದೋ ಅಲ್ಲವೋ ಎಂಬುದೇ ಈ ಪರಾಮರ್ಶೆಯ ಅಡಿಗಲ್ಲು ಆಗಬೇಕಿದೆ.

*ಯೂನಿಯನ್ ಎಂದರೆ ಫ಼ೆಡರೇಶನ್ ಅಲ್ಲ*

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಆರ್ಟಿಕಲ್ 1- ಭಾರತವನ್ನು  ಇಂಡಿಯಾ, ಅಂದರೆ ಭಾರತವು ರಾಜ್ಯಗಳ ಯೂನಿಯನ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ ( India- That is Bharath, shall be Union Of States India- That is Bharath, shall be Union Of States) ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅನಂತರದಲ್ಲೂ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವಾಗ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಎಂದೂ ಗುರುತಿಸಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಎಷ್ಟು ನಿಜವೋ ಒಕ್ಕೂಟ ಸರ್ಕಾರ- ಫ಼ೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರ  ಎಂತಲೂ ಸೂಚಿಸಿಲ್ಲ ಎಂಬುದೂ ಅಷ್ಟೇ ನಿಜ. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಭಾರತವನ್ನು ಯೂನಿಯನ್ ಎಂದು ಮಾತ್ರ ನಮೂದಿಸಿದೆ. ಹಾಗೂ ಯೂನಿಯನ್ ಎಂದರೆ ಫೆಡರಲ್ ಎಂದರ್ಥವಲ್ಲ! ಇದೇ ಸಮಸ್ಯೆಯ ಮೂಲವೂ ಆಗಿದೆ. ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ  ಪ್ರಸ್ತಾಪಿತವಾಗಿರುವ ಯೂನಿಯನ್ನಿನ ಅರ್ಥವೇನು?

 ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ಸ್ವರೂಪವೇನು? 

ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರೀ ಧೋರಣೆಗಳಿಗೆ ಸಂವಿಧಾನಿಕ ಮಾನ್ಯತೆಯಿದೆಯೇ?ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಂವಿಧಾನದ ಮೂಲಕವೇ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರೀ ಹಿಂದೂರಾಷ್ಟ್ರ ತರುವ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಯೇ? ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಯೂನಿಯನ್ ಅನ್ನು ಒಕ್ಕೂಟ ಎಂದು ಭಾಷಾಂತರ ಮಾತ್ರ  ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಸಮಾಧಾನಿಸಿಕೊಳುವುದು ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಆಗಬೇಕಿರುವ ಬದಲಾವಣೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸರಿಯಾದ ರಾಜಕೀಯ ನಡೆಯಾಗುತ್ತದೆಯೇ? ಇವೆಲ್ಲಕ್ಕೂ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ತರವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದರೆ ಆಧುನಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಜಾತಾಂತ್ರಿಕ ಸಂವಿಧಾನದ ಮಾದರಿಗಳನ್ನೂ, ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆಯಾಗುತ್ತಿದಾಗ ಇದ್ದ ಸಂದರ್ಭವನ್ನೂ ಹಾಗೂ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಚರ್ಚೆಗಳ ಸಾರವನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

*ಒಪ್ಪಂದದ ಒಕ್ಕೂಟ ಮತ್ತು ಬಲವಂತದ ಕೂಟ*

ಫೆಡರಲ್- ಎಂಬ ಪದದ ಮೂಲ Foedus ಎಂಬ ಲ್ಯಾತಿನ್ ಪದವಾಗಿದ್ದು ಒಪ್ಪಂದ ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಹಲವು ಭಿನ್ನ ಘಟಕಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೂಲಕ ಒಗ್ಗೂಡಿ ಏರ್ಪಡುವ ಘಟಕವನ್ನು ಫೆಡರಲ್- ಒಕ್ಕೂಟ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನ ಘಟಕಗಳು ಒಪ್ಪಂದದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಒಗ್ಗೂಡಲು ಮುಂದೆಬರುತ್ತವೆ (Coming Together ). ಹಾಗೂ ಅಂಥ ಏರ್ಪಾಡಿನಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಲವು ಭಿನ್ನ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಒಂದಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ (Holding Together). ಅಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಂದವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಅಲ್ಲಿನ ಉಪ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಫೆಡರಲ್ ಸ್ವರೂಪದ ರಚನೆಗಳಲ್ಲಿರುವಷ್ಟು ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.

ಆಧುನಿಕ ಜಗತ್ತಿನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಫೆಡರಲ್ ಸಂವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಉದಾಹರಣೆ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಫೆಡರಲ್ ಒಕ್ಕೂಟ. ಅಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಘಟಕಗಳು ಪೂರ್ವ ಶರತ್ತು ಹಾಗೂ ಪೂರ್ವ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಅನ್ವಯ ಒಂದು ಫೆಡರಲ್ ಒಕ್ಕೂಟವಾಗಿ ಏರ್ಪಟ್ಟವು. ಹೀಗಾಗಿ ಅಲ್ಲಿನ  ರಾಜ್ಯಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಅಮೆರಿಕದ ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರ ಕೊಡುವ ನಾಗರಿಕತ್ವದ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಾಜ್ಯವೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ನಾಗರಿಕತ್ವವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಾಜ್ಯವೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಚುನಾವಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಅಯೋಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಒಕ್ಕೂಟ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ. ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಹೇಳದೆ ಉಳಿದುಹೋದ ಅಥವಾ ಹೊಸದಾಗಿ ಉದ್ಭವಿಸುವ ವಿಷಯಗಳ ಮೇಲೆ ಶಾಸನ ಮಾಡುವ ಅಂತಿಮ ಅಧಿಕಾರ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೇ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯಗಳ ಗಡಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಮಾಧಿಕಾರವೂ ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳದ್ದೇ ಆಗಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಈ ಹಿಂದಿನ ಸೋವಿಯತ್ ಗಣರಾಜ್ಯಗಳ ಒಕೂಟವೂ ತನ್ನ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಾಯತ್ತೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ವನಿರ್ಣಯ ಅಧಿಕಾರದ ಜೊತೆಗೆ ಒಕ್ಕೂಟದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡುವ ಹಕ್ಕು ಆ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿತ್ತು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡ್ ಸಂವಿಧಾನಗಳು ಯೂನಿಯನ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದರೂ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಫೆಡರಲ್ ಸಂವಿಧಾನಗಳಾಗಿವೆ. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಕೂಡ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ವರ್ಣಬೇಧದ ದ. ಆಫ್ರಿಕಾ ಸಂವಿಧಾನ ಇದಕ್ಕೆ ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಭಿನ್ನಘಟಕಗಳನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ ಮಾಡಿದ ಯೂನಿಯನ್ ಆಗಿತ್ತು.

*ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ದ್ವಂದ್ವ ದುರಂತಗಳು*

ಭಾರತವು ಸ್ವತಂತ್ರಗೊಂಡು ತನ್ನದೇ ಆದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ರಚಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಭೆ ಸೇರುವ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮುಂದೆ ಈ ಮೇಲಿನ ಉದಾಹರಣೆಗಳಿದ್ದವು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದುದ್ದಕ್ಕೂ ಭಾರತವನ್ನು ಒಂದು ನೈಜವಾದ ಫೆಡರಲ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ (ಒಕ್ಕೂಟ ಗಣರಾಜ್ಯ)ಆಗಿ ರೂಪಿಸಲಾಗುವುದೆಂಬ ಭರವಸೆಯನ್ನೇ ಜನತೆಗೆ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯು ಕರಡು ಸಂವಿಧಾನದ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುವ ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದ ವಿಭಜನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಹೀಗಾಗಿ ಒಂದು ಬಲವಾದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವಿರಬೇಕೆಂಬ ಧೋರಣೆಯೂ ಬಲಪಡೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ 1948ರ ನವಂಬರ್ 15-18 ರ ವರೆಗೆ ಆರ್ಟಿಕಲ್ 1ರ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯಿತು. ಅದಕ್ಕೂ ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ ಕರಡು ರಚನೆಗೆ ಮುನ್ನ ನಡೆದ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವನ್ನು ಒಂದು ಫೆಡರಲ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಗಿ ರೂಪಿಸಬೇಕೆಂಬ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನೇ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಕರಡಿನಲ್ಲಿ ಅದು “ರಾಜ್ಯಗಳ ಯೂನಿಯನ್” ಎಂದು ಬದಲಾಗಿತ್ತು. ಕರಡು ರಚನಾ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳೂ  ಪ್ರಸ್ತಾಪವಾಗಿದ್ದವು.

– ಅದರಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬಲಪಂಥೀಯ ಧೋರಣೆಯ ಎಚ್.ವಿ. ಕಾಮತ್ ಅವರು ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯಗಳೆಂದು ಕರೆಯದೇ ಪ್ರದೇಶ ಎಂದು ಕರೆಯಬೇಕೆಂದು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದರು.

 – ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ರಾಜ್ಯ ಅಥವಾ ಪ್ರದೇಶ ಎಂಬ ಘಟಕಗಳನ್ನೂ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸದೇ ಕೇವಲ ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಬೇಕೆಂಬ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳನ್ನೂ ಮಂಡಿಸಲಾಯಿತು.

– ಕೆ.ಟಿ.ಶಾ ಅವರು ಭಾರತವನ್ನು “Secular, Federal, Socialistic Union Of States” (ರಾಜ್ಯಗಳ ಸೆಕ್ಯುಲರ್,  ಫೆಡರಲ್ ಮತ್ತು ಸಮಾಜವಾದಿ ಯೂನಿಯನ್) ಎಂದು ಕರೆಯಬೇಕೆಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ್ದರು.

– ಮೌಲಾನಾ ಹಸರತ್ ಮೊಹಾನಿ ಎಂಬ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಭೆಯ ಧರ್ಮಭೀರು ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಸದಸ್ಯರು  ಭಾರತವನ್ನು ಸೋವಿಯತ್ ಗಣರಾಜ್ಯದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ  “Union Of Indian Socilaistic Republics” “Union Of Indian Socilaistic Republics” (ಸಮಾಜವಾದಿ ಗಣರಾಜ್ಯಗಳ ಭಾರತೀಯ ಯೂನಿಯನ್) ಆಗಬೇಕೆಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ್ದರು. ಅಂದರೆ ಭಾರತ ಯೂನಿಯನ್ನೊಳಗಿನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಾಜ್ಯವೂ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಮಾಜವಾದಿ ಗಣರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿದ್ದು ಒಕ್ಕೂಟದೊಳಗಿನ ಸಮಭಾಗಿ ಘಟಕಗಳಾಗಿರಬೇಕು ಎಂಬುದು ಅವರ ಒತ್ತಾಸೆಯಾಗಿತ್ತು.

 ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆಯನ್ನು ಮಾಡುವಾಗ ಅಮೆರಿಕ, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ಕೆನಡಾ, ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಸಂವಿಧಾನಗಳನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದಷ್ಟು ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲವೆಂಬುದು ಅವರ ಬಲವಾದ ಆಕ್ಷೇಪಣೆಯೂ ಆಗಿತ್ತು. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆ ನಡೆದು ಪ್ರಜ್ನಾಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಅಂದಿನ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆ: *ಭಾರತವನ್ನು ಒಂದು ಫೆಡರಲ್ ಒಕ್ಕೂಟವೆಂದು ಕರೆಯದೇ ಯೂನಿಯನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿತು*. ಹಾಗೂ ಆ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬರಲು ಕಾರಣವೇನೆಂದು ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಭೆಯ ಕರಡು ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಸುದೀರ್ಘ ವಿವರಣೆಯನ್ನೂ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

*ಭಾರತವೆಂಬ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಕೂಟ:*

ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಭೆಯ ಪ್ರಕಾರ  ಭಾರತವನ್ನು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿಯೇ ಫೆಡರಲ್ ಎಂದು ಕರೆಯದೇ ಯೂನಿಯನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ:

 – ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟವು ಅಮೆರಿಕದಂತೆ ಅದರ ಭಿನ್ನ ಘಟಕಗಳೊಡನೇ ಆದ ಪೂರ್ವ ಒಪ್ಪಂದದಂತೆ ಅಸ್ಥಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದ ಗಣರಾಜ್ಯವಲ್ಲ.

– ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯಗಳೊಳಗಿನ ರಾಜ್ಯ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಭಾರತದಿಂದ ಬೇಪಡುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿಲ್ಲ.

– ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಅಳಿದುಳಿದ (ರೆಸಿಡ್ಯುಅಲ್) ಅಧಿಕಾರವು ಯೂನಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕಿರುತ್ತದೆಯೇ ವಿನಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗಲ್ಲ. ಮತ್ತು

– ರಾಜ್ಯಗಳ ಗಡಿಯನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಸಾರ್ವಭೌಮಿ ಅಧಿಕಾರ ಯೂನಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕಿರುತ್ತದೆಯೇ ವಿನಾ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಲ್ಲ. 

ಅರ್ಥಾತ್: *ಭಾರತವು ಬದಲಿಸಲಾಗದ ರಾಜ್ಯಗಳ ಬದಲಿಸಲಾಗದ ಯೂನಿಯನ್ ಅಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ  ಬದಲಿಸಬಹುದಾದ ರಾಜ್ಯಗಳ ಆದರೆ ಬದಲಿಸಲಾಗದ ಯೂನಿಯನ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ*. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಹಾಗೂ ಕಾನೂನು ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ನೇರ ಸಾರ್ವಭೌಮಿ ಅಧಿಕಾರ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಘಟಕಗಳನ್ನುಳ್ಳ ಅರೆ ಫೆಡರಲ್ ಸ್ವರೂಪವನ್ನೂ  ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಅಡಕಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.

ಅದರ ಭಾಗವಾಗಿಯೇ ಏಳನೇ ಶೆಡ್ಯೂಲಿನಲ್ಲಿ ಯೂನಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕಿರುವ ಅಧಿಕಾರ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿರುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುವ ಬಾಬತ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲೇ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಯೂನಿಯನ್ನಿನ ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಹಿಂಬಾಗಿಲಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಮವರ್ತಿ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು!ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲೇ ಹೇಳುವುದಾದರೆ: *ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂವಿಧಾನಿಕ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿರುವ ಯೂನಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರವು ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ಹಾಗೂ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳನ್ನೂ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿಯೂ ಹೊಂದಿರುವ ಒಕ್ಕೂಟ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಭಾರತದ ಯೂನಿಯನ್ ಹೊಂದಿದೆ*. ಹೀಗಾಗಿ  ದೆಹಲಿ ದರ್ಬಾರನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಎಂದರೂ ಅಥವಾ ಯೂನಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರ ಎಂದರೂ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ತಪ್ಪೇನಿಲ್ಲ. ಯೂನಿಯನ್ ಎಂದು ಕರೆದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಅದರ ಏಕಾಧಿಪತ್ಯ ಸ್ವರೂಪ ಬದಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

 ಈಗಾಗಲೇ ಚರ್ಚಿಸಿದಂತೆ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯು ಕರಡು ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುವವೇಳೆಗೆ ದೇಶವಿಭಜನೆಯ ಕರಾಳ ನೆರಳು ಸದಸ್ಯರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಆವರಿಸಿತ್ತು. ಹೀಗಾಗಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿರುವ ಭಾರತವು ಬಲವಾದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿಯುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ ಎಂಬ ಗ್ರಹಿಕೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿತ್ತು. ಅದು ಇಡೀ ಭಾರತವನ್ನು ಇಡಿಯಾದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಾಗಿ ಪಡೆಯಬಯಸಿದ ಭಾರತದ ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಆಳುವವರ್ಗಗಳ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯೂ ಆಗಿತ್ತು. ಹೀಗಾಗಿ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಯನ್ನು ಕೇಳುವವರೂ ಹಾಗೂ ಮೈನಾರಿಟಿಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕೇಳುವವರ ಧ್ವನಿ ಅಮಾನ್ಯಗೊಂಡಿತ್ತು. ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಸಂದರ್ಭ ಹಾಗೂ ಮೇಲೆ ಚರ್ಚಿಸಲಾದ ಪ್ರಧಾನ ಧೋರಣೆಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಭಾರತವನ್ನು ಫೆಡರಲ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಿಲ್ಲ.ಬದಲಿಗೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಅಧಿಕಾರವಿರುವ ಯೂನಿಯನ್ ಆಗಿ ರಚಿಸಲಾಯಿತು.

*ಬಲಿಷ್ಠ ಕೇಂದ್ರವಾಯಿತು? ಬಲಿಷ್ಠ ಭಾರತವಾಯಿತೇ?*

ಆದ್ದರಿಂದಲೇ:- ಯೂನಿಯನ್ನಿನ (ಕೇಂದ್ರ) ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಾಬತ್ತುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಯೂನಿಯನ್ನಿನ ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ರಾಜ್ಯದ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಪರಮಾಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಸಮವರ್ತಿ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿರುವ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಯೂನಿಯನ್ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ತಕರಾರು ಉಂಟಾದರೆ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಯೂನಿಯನ್ನಿನ ಶಾಸನವೇ ಚಾಲ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಕೇಂದ್ರವೇ ಶಾಸನ ರಚಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಅಪರಿಮಿತ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಗಳಿರುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅದನ್ನು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹಂಚುವ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಅಪರಿಮಿತ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳನ್ನು  ಬೇಕೆಂದಾಗ ಕಿತ್ತುಹಾಕಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ ಹೇರುವ ಅಧಿಕಾರವು ಯೂನಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿಯೇ ಕೊಡಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೇ ದೇಶವ್ಯಾಪಿ ಏಕರೂಪಿ ಚುನಾವಣೆ, ನಾಗರಿಕತ್ವ, ಆಡಳಿತ ಹಾಗೂ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕೀಲಿಕೈ ಕೂಡ ಯೂನಿಯನ್ ಬಳಿಯೇ ಇರುತ್ತದೆ.  

*ಭಾರತವು ಫ಼ೆಡರಲ್ ಆಗದೆ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆ ತಪ್ಪದು*

ಈ ಎಲ್ಲಾ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿಯೇ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಸಂವಿಧಾನ ತಜ್ನ ಕೆ.ಸಿ. ವೀಯರ್ ಅವರು ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಕಾಲುಭಾಗ ಫೆಡರಲ್- ಮುಕ್ಕಾಲು ಭಾಗ ಏಕಸ್ವರೂಪಿ ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಷ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಭಾರತ ಯೂನಿಯನ್ನು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಏಕರೂಪಿ ಪ್ರಭುತ್ವವಾಗಿದ್ದು ಅದರಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಲ್ಪಸ್ವಲ್ಪ ಫೆಡರಲ್ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಅದಕ್ಕೆ ಅಧೀನವಾಗಿವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇದರ ನಡುವೆಯೂ ಭಾರತದ ಭಿನ್ನ ಭಿನ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಗಳ, ಜನಸಮುದಾಯಗಳ, ರಾಜ್ಯಗಳ ನಿರಂತರ ಹೋರಾಟದಿಂದಾಗಿ ಕಳೆದ ೭೫ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಅಳಿದುಳಿದಿರುವ ಫೆಡರಲ್ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಜೀವ ಪಡೆದಿವೆ. ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ಮೇಲಂತೂ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದೊಳಗಿರುವ ಅಂತರ್ಗತ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣವಾದಿ ಅವಕಾಶಗಳಿಗೆ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಹಾಗೂ ರಾಜಕೀಯ ಶಕ್ತಿ ಒದಗಿ ಬಂದಿದೆ.

ಅದರ ಭಾಗವಾಗಿಯೇ ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆ ಅಭಾಧಿತವಾಗಿ ಶಾಸನ ಬಲದೊಂದಿಗೆ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಎಂದು ಕರೆಯದೆ ಯೂನಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರ ಎಂದೋ, ಒಕ್ಕೂಟ ಸರ್ಕಾರ ಎಂದೋ ಕರೆದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಯಲ್ಲ ಇದು. ಏಕೆಂದರೆ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿಯೇ  ಭಾರತವು ಒಂದು ಒಕ್ಕೂಟವಲ್ಲ.ಅದು ನಿಜವಾಗಿ ಒಂದು ಪ್ರಜಾತಾಂತ್ರಿಕ ಒಕ್ಕೂಟವಾಗಲು ಈಗಿರುವ ನಮ್ಮ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲೆ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ನಮ್ಮೆದುರಿರುವ  ಅಸಲಿ ಸಮಸ್ಯೆ ಏನೆಂದರೆ : ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ನೈಜ ಪ್ರಜಾತಾಂತ್ರಿಕ, ನೈಜ ಫೆಡರಲ್, ನೈಜ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದು ಹೇಗೆ?

– ಶಿವಸುಂದರ್

ಜನಪರ ಚಿಂತಕರು, ಲೇಖಕರು..